Skip to main content Skip to main nav

22 maart 2021

Aquathermie: hoe regel je het?

Hoe bepaal je als gemeente, waterschap of provincie je positie in aquathermieprojecten? Wat zijn je eigen ambities? En is je organisatie er klaar voor? Al dit soort vragen staan centraal in het verkennende onderzoek naar governance van aquathermie. Onlangs verscheen het afsluitende rapport plus een handige praatplaat.

De afgelopen twintig jaar zagen diverse aquathermieprojecten het levenslicht. De warmtetransitie zal de toepassing van aquathermie verder versnellen. Tegelijkertijd is werken aan aquathermieprojecten nog altijd pionieren. Het onderzoek helpt betrokken overheden bij het inkaderen van hu eigen rol: met welke visie, ambitie, organisatie en beleidsvoornemens kunnen decentrale overheden instappen? De bijbehorende praatplaat geeft weer welke afwegingen je in de verschillende projectfasen kunt maken.

Samenwerken
Waterbeheerders, gemeenten en provincies zien de potentie van aquathermie als duurzaam alternatief voor aardgas. Deze partijen zullen met elkaar, maar bijvoorbeeld ook met commerciële partijen en/of bewonersinitiatieven moeten samenwerken om aquathermie succesvol toe te passen. De onderzoekers schetsen het spanningsveld van hun uiteenlopende afwegingen en belemmeringen. Vervolgens zetten ze drie 'prototypes' governance naast elkaar: publiek bedrijf, commercieel bedrijf en maatschappelijk initiatief. Maatschappelijke initiatieven zijn wezenlijk anders dan de zakelijk ingestelde publieke en commerciële bedrijven, onder meer op het punt van zeggenschap voor bewoners.

Aquathermie maakt voor hen deel uit van een veel breder palet, waaronder duurzaamheid, leefbaarheid en sociale cohesie. Zij integreren kennis uit de maatschappij en werken vaak samen met een professionele partner.

Klimaatdoelen en kerntaken
Aquathermie kan voor overheden tot verdelingsvraagstukken leiden. Betaalt elke bewoner evenveel mee, en hoe verdeel je schaarse warmte het eerlijkst? Het zijn vragen die bij gemeenten op het bord liggen, maar mogelijk ook bij waterbeheerders en provincie. Voor waterbeheerders is het de uitdaging om een rol te vinden die bijdraagt aan klimaatdoelen, maar die ook past bij kerntaken zoals afvalwaterzuivering en natuurbeheer.

Waterbeheer en Regionale Energiestrategieën WARES

Dit project is onderdeel van WARES, het onderzoeksprogramma voor WAterbeheer en Regionale EnergieStrategieën. Het is in oktober 2019 gestart door de Unie van Waterschappen en het kenniscentrum van regionale waterbeheerders STOWA. Het doel: helder krijgen hoe aquathermie, windmolens, zonnepanelen en energieopslag een plek kunnen krijgen in het waterbeheer. Met focus op de bijdrage van waterbeheerders in de Regionale Energiestrategieën (RES). Speciale aandacht gaat uit naar de ecologische, juridische en governance aspecten van energieprojecten. WARES wordt mede mogelijk gemaakt door financiering van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.