Wateroverlast kent in de praktijk verschillende oorzaken, zoals het overstromen van waterkeringen, het inunderen van sloten, hoge grondwaterstanden, regenwater op het maaiveld en het overlopen van riolen. Deze verschillende oorzaken van wateroverlast hebben nu ieder hun eigen risicobenadering, eigen ontwerprichtlijnen en eigen normeringen. De uitdaging is om al deze oorzaken en de gevolgen ervan in samenhang met elkaar te beoordelen, en op basis daarvan de meest kosteneffectieve maatregelen te treffen. Zo’n integrale beoordeling helpt ook om belanghebbenden, zoals burgers, bedrijven en eigenaren van kritische voorzieningen, meer inzicht te geven en bewust te maken van de risico’s van (alle mogelijke oorzaken van) wateroverlast op een specifieke plek. 

De beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater adviseerde in 2022 om de normering van wateroverlast met het oog op bovenstaande te verbreden naar een meer risicogerichte benadering. Dit geeft beter inzicht in de kans van optreden van de verschillende oorzaken van wateroverlast en de gevolgen daarvan. 

Bovendien wordt het makkelijker om gebiedsgericht maatwerk te leveren. 

STOWA heeft het advies van de beleidstafel opgepakt en getest in een aantal pilots. In een van deze pilots is de methodiek van de foutenboommethode gebruikt. Met de foutenboommethode kunnen de interacties tussen de verschillende (deel)systemen en daarmee de risico’s op wateroverlast/overstromingen in beeld worden gebracht en kunnen effectieve maatregelen voor het totale risico achterhaald worden. Een van de aanbevelingen van het overkoepelende advies vanuit alle pilots was het verder uitwerken en praktisch toepasbaar maken van de methode. Dat is nu gebeurd. En daarbij is ook een handreiking verschenen. 

STOWA hoopt hiermee dat waterschappen en gemeenten de foutenboommethode gaan gebruiken om samen op een meer integrale manier naar waterrisico’s te kijken en eventueel gewenste maatregelen daarop af te stemmen.