Skip to main content Skip to main nav

27 juni 2024

Nieuw programmaplan ORK: verder onderzoek naar integrale veiligheidsbenadering

Onlangs kwam het vijfde programmaplan uit van het Ontwikkelprogramma Regionale Keringen (ORK), periode 2024-2027. Het programma richt zich sinds het begin van deze eeuw op kennisontwikkeling rondom de sterkte en veiligheid van regionale keringen. Directe aanleiding ervoor was de regionale-dijkafschuiving bij Wilnis in 2003. Belangrijke aandachtspunten voor de komende planperiode zijn de integrale veiligheidsbenadering, het concept water en bodem sturend en het toets- en ontwerpinstrumentarium.

> Download het nieuwe programmaplan

Door de introductie van de overstromingskansbenadering bij primaire keringen is er ook discussie ontstaan over de huidige veiligheidsbenadering voor regionale keringen. Moeten we daar niet integraler naar kijken? Op basis van reeds uitgevoerd onderzoek (STOWA 2024-18) is geconcludeerd dat een specifieke regionale veiligheidsbenadering wenselijk is, een benadering die recht doet aan de aard van en verscheidenheid aan regionale keringen en de achterliggende regionale watersystemen. Doel voor het ORK-V is het zorgen voor een plausibel, integraler beeld van de kans op een overstroming. Dit willen we op een doelmatige, pragmatische en uitlegbare manier doen. 

Er worden onder meer verbeteringen voorzien in de normering en de toetsmethodiek. Er wordt aan een methodiek gewerkt waarbij verschillende werkwijzen gecombineerd kunnen worden, rekening kan worden gehouden met ‘bewezen sterkte’ en eerdere toets-resultaten hergebruikt kunnen worden. Bij verschillende waterschappen zal daarmee een gebied worden doorgerekend om ervaring op te doen en onderzoeksvragen te definiëren. Aan het einde van de planperiode wordt over de veiligheidsbenadering bij de regionale keringen een besluit genomen over de wenselijke werkwijze. 

Water & bodem sturend

Waterbeheer is inmiddels onlosmakelijk verbonden met klimaatopgaven en de zorg voor natuur en landschap. De watersector raakt hierdoor steeds meer verweven met uiteenlopende maatschappelijke opgeven. Water en bodem sturend moet de sleutel zijn bij het oplossen van deze opgaven. Maar het is nog onduidelijk in hoeverre dat echt een leidend principe is. Binnen het ORK gaan we onderzoeken wat de bijdrage van regionale keringen aan, dan wel de invloed is op water-bodemsturend en klimaatverandering. Mogelijk kan hierbij worden aangesloten bij andere initiatieven bij waterschappen en provincies. In dit verband wordt in ieder geval de studie ‘droogtescan’ doorgezet. Ook worden de normen op orde gebracht en gekeken wordt of in de toekomst een andere (integrale) benadering mogelijk is. 

Ten slotte wordt onderzocht of continu inzicht in de ruimtelijke ordening mogelijk is. Hierbij wordt aangesloten bij aansluiten bij de studies van Provincies Noord-Holland en Zuid-Holland in samenwerking met onder andere Hoogheemraadschap Holland Noorderkwartier en Hoogheemraadschap van Rijnland.

Toetsen en ontwerpen 

Het huidige toets- en ontwerpinstrumentarium is voldoende uitgewerkt voor een betrouwbare analyse van de veiligheid van een regionale kering, alsmede het ontwerpen van een versterking daarvan. In de periode 2024 – 2027 wordt geen substantiële inspanning gedaan voor het aanpassen van de rekenregels (voor zowel toetsen en ontwerpen). We willen namelijk het risico op een desinvestering voorkomen, die zou kunnen ontstaan tijdens het lopende toetsingsproces en gezien de mogelijke verandering van de veiligheidsbenadering na 2030. Doel voor het ORK-V is vooral: houd kennisontwikkeling van derden in de gaten en identificeer zo nodig nieuwe belastingen of faalmechanismen. Om een betrouwbaar beeld van de veiligheid van de regionale keringen te behouden wordt in ieder geval aandacht besteed aan de ontwikkeling van een richtlijn langsconstructies en actualisering van de Leidraad Toetsen Veiligheid.

Alle thema's uit het programmaplan

Hieronder vind je een korte opsomming van lle thema's uit het nieuwe ORK-programmaplan.

Beleidsvraagstukken:

  • Hernormeren
  • Veiligheidsbenadering
  • Zorgplicht regionale keringen
  • Meervoudig ruimtegebruik
  • Water en bodem sturend & klimaatopgaven

Techniekvraagstukken:

  • Dierlijke graverij
  • Toets- en ontwerpinstrumentarium

Het programma wordt door STOWA uitgevoerd, in opdracht van het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW). Dit gebeurt samen met vertegenwoordigers van de provincies en waterschappen.