25 september 2025
Onderzoek naar verminderen van uitspoeling met kruidenrijk grasland
Met steun van het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij van de waterschappen krijgen vernieuwende ideeën de kans om uit te groeien tot praktische oplossingen voor de agrarische sector. Onlangs werd een nieuw project goedgekeurd om met kruidenrijk grasland de nutriëntenuitspoeling te verminderen. Het stimuleringsbudget wordt beheerd door STOWA.
Het nieuwe goedgekeurde project richt zich op het verminderen van de uitspoeling van nitraat en fosfaat op zandgronden door het inzetten van kruidenrijk grasland. In Nederland bestaan agrarische graslanden vaak uit één grassoort, Engels raaigras. Die wordt intensief bemest met drijf- en kunstmest. Door andere grassoorten en kruiden te telen, al dan niet in combinatie met Engels raaigras, kan de uitspoeling van nutriënten worden verminderd. Zo kunnen diepwortelende grassen nutriënten als nitraat en fosfaat opnemen op grotere bodemdiepte.
Het project sluit aan bij een bestaande veldproef van Wageningen Environmental Research op zandgrond bij Wageningen, waar al twee jaar wordt onderzocht wat kruidenrijk grasland betekent voor lachgasemissies. Dankzij de bijdrage uit het Stimuleringsbudget worden nu ook nitraat- en fosfaatmetingen toegevoegd. Zo ontstaat een compleet beeld van de mogelijkheden van kruidenrijk grasland om lachgasemissies te reduceren en de waterkwaliteit te verbeteren, zonder dat dit ten koste gaat van de opbrengst.
Integrale aanpak gewasbescherming
Een project dat al even loopt is ‘Integrale aanpak gewasbescherming voor de akkerbouw op zand’. Dit initiatief richt zich op een robuust teeltsysteem dat minder afhankelijk is van chemische gewasbescherming. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van ‘Integrated Crop Management’ (ICM). Binnen deze aanpak wordt zoveel mogelijk preventief gewerkt en alleen ingegrepen op basis van monitoring. Hierdoor wordt het middelengebruik verminderd.
Wat zijn de eerste bevindingen, na meerdere teeltseizoenen? Maïs en gerst behalen vergelijkbare opbrengsten met de referentie, met weinig ziektedruk en goede mogelijkheden voor mechanische onkruidbestrijding. Aardappel en suikerbiet leveren wisselende opbrengsten op, sterk afhankelijk van schimmeldruk en beschikbare rasresistenties. Peen en ui ten slotte hebben lagere opbrengsten, waarbij onkruidbestrijding het grootste knelpunt is.
Financiële resultaten tonen een mix van besparingen (door minder middelengebruik) en hogere kosten (bijvoorbeeld door handmatige onkruidbestrijding). Op milieugebied is een reductie van circa 50 procent in middelengebruik gerealiseerd. De proef loopt door tot en met 2027, met aandacht voor volledige gewasrotaties, strengere stikstofnormen, rustgewassen en knelpunten zoals onkruidbestrijding.
Dien jouw aanvraag in
Heb jij ook een vernieuwend idee dat bijdraagt aan schoner water in de landbouw? Dien jouw aanvraag in! De volgende beoordelingsronde vindt plaats op 17 november 2025. Aanvragen kunnen tot en met 20 oktober 2025 worden ingediend. De regeling is bedoeld voor onderzoeksinstellingen, (koepel)organisaties én agrariërs die samen werken aan oplossingen om de emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen te verminderen.
Meer informatie over de regeling en de voorwaarden is te vinden op deze pagina. Vragen? Neem dan contact op met de secretaris van het Stimuleringsbudget, Daisy Bosse, via 06-16088001 of mail naar dbosse@ltonoord.nl.