Skip to main content Skip to main nav

Verkenning verwaarding van zuiveringsslib met behulp van biologische methoden

Dit rapport bevat de resultaten van een verkenning naar de mogelijkheden om met behulp van biologische methoden - de inzet van planten-, paddenstoelen- of diersoorten (phytoremediatie) - effectief metalen uit slib te verwijderen. Daarmee zou de weg geopend kunnen worden naar hergebruik van dit slib in de landbouw. Dit zou kunnen leiden tot kostenbesparing bij waterschapen (minder slibverwerkingskosten) en bij kunnen dragen aan de circulaire economie. Het onderzoek heeft echter nog niet de gehoopte resultaten opgeleverd.

De mogelijkheden voor hergebruik van zuiveringsslib hangen nauw samen met de mate van verontreiniging. Primair zijn het zware metalen die hergebruik belemmeren, omdat de gehalten van met name koper en zink te hoog zijn. Daar tegenover staat dat juist zuiveringsslib veel nuttige stoffen bevat waar in de landbouw in toenemende mate behoefte aan bestaat.

Het belang van de toevoeging van organische stof vormt inmiddels op alle landbouwgronden, zowel zand- als kleigronden een speerpunt, omdat bodemstructuurverbetering positieve effecten heeft op gewasopbrengsten, vooral doordat het waterbergend vermogen en het biologisch bodemleven op peil gehouden kan worden.

De landbouwsector staat open voor de verkenning van herintroductie van slib in het licht van de circulaire economie en de kringlooplandbouw en dit biedt kansen voor de waterschappen.

Het tegenvallende resultaat van dit onderzoek wordt met name veroorzaakt door het feit dat de zogenoemde biobeschikbaarheid van metalen erg laag is door het hoge gehalte aan organische stof in slib. In een vervolgonderzoek zou het probleem van de biobeschikbaarheid kunnen worden aangepakt door terrestrische wormen aan slibmengsels toe te voegen.

De uitkomsten van dit onderzoek hebben geleid tot een vervolgproject, waarin samen met landbouwpartners kleinschalige veldexperimenten met polyelectrolietvrije en weinig verontreinigde slibmengsels worden opgezet die verdere kennis en inzicht zullen bieden in de mogelijkheden en onmogelijkheden van directe toepassing van gehygiëniseerd slibcompost.