Skip to main content Skip to main nav

LIFE Phos4EU

Vivimag is een kansrijke technologie om fosfaat terug te winnen in een vorm – vivianiet of fosforzuur - waar naar verwachting veel vraag naar zal zijn vanuit de markt. Het doel van dit LIFE-project (LIFE22-ENV-NL-LIFE Phos4EU – 101113877) is om op demoschaal aan te tonen dat Vivimag een belangrijke bijdrage kan leveren aan verdere verduurzaming door de waterschappen door vergaande grondstofterugwinning. Ook wordt gewerkt aan het ontwikkelen van de meest kansrijke routes voor het vermarkten van het teruggewonnen fosfaat.

Vivimag is een innovatieve technologie die met een hoog rendement fosfaat terugwint uit slib, in de vorm van vivianiet. Het teruggewonnen vivaniet is van hoge kwaliteit, wat de afzetpotentie vergroot. Waterschap Brabantse Delta, Wetsus en Kemira hebben met ondersteuning van de STOWA aangetoond dat de Vivimag-technologie op pilotschaal succesvol is.

Kemira is patenthouder van de technologie; de Nederlandse waterschappen mogen deze licentievrij toepassen. Brabantse Delta wil de volgende stap zetten door de technologie op grotere schaal te demonstreren en de afzet te organiseren. Voor het organiseren van de afzet is Aquaminerals benaderd.

Het project bouwt voort op de succesvolle pilot die in 2018 op de rwzi Nieuwveer heeft gedraaid en waarin bewezen werd dat 60-75% van het binnenkomend fosfor wordt teruggewonnen in de vorm van vivianiet, wat daarnaast resulteert in 20% slibreductie (Wijdeveld, Water Research 212(2022)). Momenteel bouwt Kemira een nieuwe pilot voor andere (buitenlandse) rwzi’s waar nog nieuwe kennis uit voortkomt, die in dit project zal worden gebruikt. Bovendien leveren deze pilots de benodigde kennis voor de rwzi’s met gewoon actief slib en rwzi’s met en zonder slibgisting. Kennisoverdracht hiervan vindt plaats in het Wetsus thema fosfaat.

Vivianiet (Fe3(PO4)2·8(H2O)) wordt gevormd in de waterlijn en in de gisting. Dat gebeurt door de dosering van ijzer voor de defosfatering. Het vivianiet wordt uit het ingedikte slib gehaald voordat het slib wordt ontwaterd. Dit gebeurt met magneten. Vivianiet heeft namelijk de eigenschap dat het paramagnetisch is. Dit betekent dat het magnetisch wordt zodra het bij een magneet komt. Het vivianiet blijft aan de magneet hangen en laat weer los zodra de magneet spanningsloos wordt.

De beoogde demonstratie-installatie zal 1/3 tot 2/3 van de totale slibvolume verwerken en 80 tot 160 kg vivianiet per uur produceren. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid slib die wordt gerecirculeerd en dit zal binnen dit project worden geoptimaliseerd. Bij het ontwerp van de demo wordt nu uitgegaan van 2 magneten van 9 m3/h die parallel en in serie geschakeld kunnen worden. Beide opstellingen zullen worden uitgetest om het optimum qua business case en de benodigde vivianiet kwaliteit te bepalen.

Op basis van deze resultaten zal de demonstratie worden opgeschaald naar 100% van het slibvolume. De apparatuur is robuust. De magneten zijn zo in de markt te krijgen en worden toegepast in de mijnbouw. In de bedrijfsvoering is het goed instellen voor het verkrijgen van een goed afscheidingsrendement een optimalisatiestap dat met de demonstratie uitontwikkeld wordt.

Uit het pilotonderzoek is gebleken dat een gaatjesfilter van 0.5mm nodig is om haren te verwijderen en dat voor het minimaliseren van de hoeveelheid organische stof in de vivianiet een wasstap nodig is. Daarmee kan naar verwachting aan de kwaliteitseisen van de markt worden voldaan, hetgeen met dit project ook gedemonstreerd zal worden.

In het project worden afzetroutes voor vivianiet ontwikkeld waarvoor nu al een bestaande afzetmarkt is (studie Aquaminerals voor EFGF):

  • Als vivianiet meststof. Er is een bestaande vivianiet markt bij olijf- en sinaasappelteelt.
  • Als fosfaat meststof (fosforzuur), waarbij teruggewonnen ijzer op de RWZI wordt hergebruikt

Partners in dit LIFE-project zijn: Brabantse Delta, Waterschapsbedrijf Limburg, Aquaminerals en Acciona.