De Projectoverstijgende Verkenning Voorlanden (POV Voorlanden) is één van de innovaties binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma HWBP. De POV heeft in 2019 belangrijke inzichten opgeleverd. Voorlanden kunnen de overstromingskans namelijk aanzienlijk verlagen en daarmee kostbare dijkversterkingen voorkómen, uitstellen of verkleinen. Bovendien kunnen ze meekoppelkansen opleveren. De maatschappelijke baten kunnen oplopen tot meer dan een half miljard euro.

Twee jaar lang werden concrete praktijkvragen onderzocht bij projecten en beheerders binnen het HWBP. De Handreiking Voorland geeft antwoord op de technische, juridische en financiële vragen die spelen bij het benutten van voorlanden. Ook wordt ingegaan op de spanning tussen de belangen van de waterkeringbeheerder en de externe partijen op en rond het voorland.

Kort samengevat zijn de aanbevelingen aan waterkeringbeheerders:

1. Neem voor een zo scherp mogelijk beeld van de waterveiligheid bij de beoordeling van de waterkering altijd het effect van het voorland mee. De technische instrumenten zijn beschikbaar. Dit is in het publiek belang, in het alliantiebelang én in het belang van de eigen zorgplicht. Daarnaast schrijft de Ministeriële Regeling bij de Waterwet (art. 6.6) dit expliciet voor. Deze handreiking schetst de potentie die het voorland kan hebben.

2. Verwerk in de geest van de Omgevingswet de kansen van het voorland bij de trajectaanpak. Neem bij een versterking voorlandoplossingen mee als volwaardig alternatief. Benut de levensduurbenadering (LCC) om de doelmatigheid van oplossingen in beeld te brengen, zeker ook als meerdere doelen gecombineerd kunnen worden. Deze handreiking geeft concrete, uitgewerkte voorbeelden en schetst hun relatie tot de subsidieregeling HWBP en andere mogelijke financiers.

3. Organiseer waar nodig de juridische zeggenschap over het voorland en/of maak afspraken met externe belanghebbenden en collega-beheerders. De juridische instrumenten zijn beschikbaar. Stem de juridische borging af op de mate waarin het voorland bijdraagt aan de waterveiligheid. Deze handreiking geeft hiervoor keuzemogelijkheden, aandachtspunten en een kort stappenplan.