Skip to main content Skip to main nav

Haalbaarheidsstudie BODAC. Biologisch actiefkoolfiltratie met zuurstofdosering voor verwijdering van microverontreinigingen uit rwzi-afvalwater (IPMV)

Biologische actieve koolfiltratie met zuurstofdosering (BODAC) lijkt een veelbelovende techniek voor de verwijdering van medicijnresten en andere microverontreinigingen uit afvalwater. Met name vanwege de jarenlange standtijd van de kool is de techniek concurrerend qua kosten en CO2 voetafdruk, aldus de opstellers van dit rapport, waarin de resultaten staan beschreven van een haalbaarheidstudie naar deze techniek. De studie is uitgevoerd in het kader van het Innovatieprogramma microverontreinigingen uit rwzi-afvalwater IPMV.

In het kader van het Innovatieprogramma Microverontreinigingen uit rwzi-afvalwater is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de potentie van Biological Oxygen Dosed Activated Carbon (BODAC) als techniek voor de verwijdering van medicijnresten uit afvalwater. In het haalbaarheidsonderzoek stond de BODAC-installatie bij de rwzi Emmen centraal. Daar wordt het BODAC concept al sinds 2010 toegepast door NieuWater, een joint venture van Waterschap Vechtstromen en Waterbedrijf Drenthe (WMD), bij de productie van ultra puur water (UPW) uit RWZI-effluent.

Hoewel BODAC in Emmen is ontworpen en gebouwd voor het voorkomen van biofouling op omgekeerde osmose-membranen, blijkt de techniek ook medicijnresten vergaand uit effluent te verwijderen, terwijl de actieve kool sinds de opstart (inmiddels ruim 10 jaar geleden) niet is vervangen. De basis van BODAC is biologische actieve koolfiltratie onder zuurstofrijke condities. Hoewel het werkingsmechanisme nog niet helemaal duidelijk is, is het waarschijnlijk dat de verwijdering van geneesmiddelen plaatsvindt door een samenspel van adsorptie, desorptie en biologische omzetting.

Het haalbaarheidsonderzoek is uitgevoerd op praktijkschaal (UPW-fabriek Emmen) in de periode mei 2019 tot mei 2020 door een consortium bestaande uit Waterschap Vechtstromen, NieuWater, WMD en WLN. Op basis van de resultaten lijkt BODAC een aantrekkelijke techniek voor de verwijdering van medicijnresten uit afvalwater omdat hoge verwijderingspercentages voor geneesmiddelen worden bereikt met naast deze medicijnresten een breed scala aan organische microverontreinigingen wordt verwijderd.

De techniek heeft een relatief laag energieverbruik en lage CO2-footprint vanwege het achterwege blijven van actieve koolregeneratie. Dit heeft ook een gunstig effect op de kosten. BODAC, als nazuivering, is relatief eenvoudig en breed toepasbaar in de huidige zuiveringspraktijk. Er bestaan op dit moment nog onzekerheden met betrekking tot de noodzaak van deeltjesverwijdering voorafgaand aan BODAC filtratie.

In Emmen wordt nu ultrafiltratie toegepast, maar om als nabehandelingstechniek (m.n. financieel) concurrerend te zijn, is een eenvoudiger en goedkopere manier van voorfiltratie wenselijk. Deze eenvoudige voorzuivering wordt thans onderzocht in pilotonderzoek, als vervolg op deze haalbaarheidsstudie. In het pilotonderzoek wordt ook de opstartfase van BODAC-filtratie nader onderzocht.