Verwijdering van microverontreinigingen uit afvalwater met nanofiltratie en concentraatcirculatie: een studie op pilot-schaal bij rwzi Enschede-West

Nanofiltratie (NF) is één van de technieken die kan worden ingezet om medicijnen en andere organische microverontreinigingen uit het rwzi-afvalwater te verwijderen. Daarbij wordt een NF-concentraatstroom gevormd met hoge concentraties OMV's gevormd. Het verwijderen van deze microverontreinigingen uit het concentraat is een uitdaging. In dit TKI-project wordt onderzocht wat de invloed en procestechnologische implicaties zijn van het recirculeren van dit NF-concentraat over de biologische zuivering van de rwzi.

Projectcode	432.752
Uitvoerders	TU Twente, WUR
Thema	Waterkwaliteit, Nieuwe stoffen
Startdatum	01-03-2024
Einddatum	01-03-2028
Tags	afvalwaterzuivering medicijnen microverontreinigingen

Jaarlijks komen aanzienlijke hoeveelheden medicijnresten en andere microverontreinigingen (samen: OMV's) in ons afvalwater en uiteindelijk ook in het oppervlaktewater terecht. Dit vormt een risico voor de volksgezondheid en het watermilieu. De stoffen kunnen in kleine hoeveelheden in ons drinkwater terechtkomen. Daarom moeten mogelijk in 2035 de meeste rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi's) met een aanvullende zuiveringsstap uitgebreid worden om OMV's uit het afvalwater te verwijderen. Het is echter nog niet duidelijk wat daarvoor se meest geschikte technologie is. In het IPMV-programma van STOWA zijn een aantal veelbelovende technieken onderzocht, waaronder nanofiltratie.

Idealiter wordt namelijk, om nog meer droogte en druk op de
(drink)watervoorziening te voorkomen, de waterkringloop gesloten. Dat betekent
dat in de toekomst een deel van het rwzi-effluent hergebruikt moet gaan worden.
Nanofiltratie (NF) is een kansrijke technologie om OMV's uit afvalwater te verwijde-
ren. NF-membranen worden gekenmerkt door een hoog OMV-verwijderingsrende-
ment (>85%). NF biedt daarmee ook mogelijkheden om het (relatief) schone rwzi-effluent dan wel NF-permeaat te kunnen gebruiken als irrigatie-, proces- of drinkwater.

Nanofiltratie van effluent van een actiefslibinstallatie resulteert in een (relatief)
schone NF-permeaatstroom. Er wordt echter ook een NF-concentraatstroom met
hoge concentraties OMV's gevormd. Het verwijderen van deze microverontreinigin-
gen uit het concentraat is een uitdaging. In dit project wordt op pilotschaal onderzocht wat de invloed en procestechnologische implicaties zijn van het recirculeren van NF-concentraat over de biologische zuivering van een rwzi. In dit geval rwzi Enschede-West.

De hypothese is dat de hogere OMV-concentraties in het recirculaat leiden tot aanpassing van het biologisch actieve slib, waardoor OMV's sneller worden verwijderd/afgebroken, al dan niet via het spuislib. Indien nodig, wordt een aanvullende techniek in de recirculatie toegepast om de verwijdering van OMV's te bevorderen.