Onze Blogs
Lees de ORK-blogs van ORK-programmasecretaris Robin Biemans. Nog geen abonnee? Meld je aan voor onze nieuwsbrief!
Regionale waterkeringen zijn onmisbaar voor de bewoonbaarheid van laag Nederland. In het ‘Ontwikkelingsprogramma Regionale Waterkeringen’, dat STOWA uitvoert in opdracht van UvW en IPO, werken we al vanaf 2005 aan het vergroten van de regionale waterveiligheid. Vooral via het ontwikkelen en toepassen van nieuwe kennis en inzichten. In 2020 startte de vierde fase (ORK IV) die loopt tot 2024.
Meer over ORK, fase IV
Beleid
Visie & beleid
De visie Verder bouwen op een goed fundament (2016) schetst de ontwikkelingen op het gebied van waterveiligheid en presenteert op basis daarvan een agenda. Deze richt zich vooral op technische innovaties, inzicht in de belastingen en sterkte-eigenschappen van regionale waterkeringen en op het ontwikkelen van een integrale kijk op waterveiligheid. Het ORK-programmaplan IV Slim investeren en uitlegbaar veilig (2020) beschrijft concreet hoe dat in de periode 2020-2023 vorm krijgt.
Herijking veiligheidsbenadering
Nederland kent veiligheidsnormen voor regionale keringen waarbij de keringen worden ingedeeld in één van vijf klassen (de zogenoemde IPO-klassen). Bij elke klasse hoort een bepaalde norm. Hoe hoger de norm, hoe sterker de kering. Een gedegen maar kostbare en niet altijd transparante aanpak. Binnen dit thema zoeken we naar betaalbare, pragmatische en goed uitlegbare alternatieven voor het waarborgen van de regionale veiligheid.
Meer informatie
Zorgplicht
Beheerders van waterkeringen hebben de wettelijke taak hun waterkeringen aan de veiligheidseisen te laten voldoen en te zorgen voor het bijbehorende beheer en onderhoud. Dit wordt de zorgplicht genoemd. De waterschappen mogen zelf bepalen hoe ze deze zorgplicht invullen. Hiervoor is een handreiking opgesteld.
Meer informatie
Uniforme schade-indexering
De regionale waterkeringen zijn ingedeeld in vijf normklassen. Deze indeling is mede gebaseerd op de mogelijke schade bij het falen van de kering; hoe hoger de schade, hoe hoger de norm. De schadeberekening was gebaseerd op het prijspeil 1999. De indexatie naar andere jaren wordt nu op verschillende manieren gedaan, met verschillende eindbedragen tot gevolg. In dit thema is nieuwe schadetabel opgesteld en een advies gegeven over een uniforme methode voor indexering.
Meer informatie
Een dijk: meer dan waterveiligheid
Regionale keringen zijn niet alleen van belang voor de waterveiligheid, maar hebben vaak ook een landschappelijke, cultuurhistorische, recreatieve dan wel transportfunctie. En ze zijn drager van natuurwaarden. In dit thema wordt onderzocht hoe we regionale keringen optimaal kunnen beheren, met inachtneming van andere functies in, op en rond de kering.
Techniek
Aanwijzen en normeren
De provincies zijn verantwoordelijk voor het aanwijzen en normeren van de regionale keringen. Binnen ORK zijn voor diverse type regionale keringen (boezemkaden, compartimenteringskeringen, keringen langs regionale rivieren, etc.) methodieken ontwikkeld die helpen bij het bepalen van de normklasse (I-V).
Toetsen
Binnen ORK wordt onderzoek verricht om maximaal inzicht te krijgen in de sterkte van waterkeringen en de effecten van mogelijk falen, in relatie tot de norm waarop wordt getoetst. Zo wordt onderzoek gedaan naar mogelijke faalmechanismen, waaronder macrostabiliteit. Maar bijvoorbeeld ook naar de manier waarop je het concept ‘bewezen sterkte’ mee kunt nemen in je beoordeling.
Ontwerpen en verbeteren
Als een kering niet voldoet aan de gestelde veiligheidseisen, moet deze worden verbeterd. Daarvoor moet de kering worden versterkt, of de hydraulische belasting op de kering worden verminderd. Bij de versterkingsopgave is het belangrijk rekening te houden met toekomstige ontwikkelingen. Binnen ORK zijn voor verschillende typen regionale keringen ontwerprichtlijnen geschreven die deze ontwikkelingen meenemen.
Beheer & onderhoud
Adequaat beheer en onderhoud van waterkeringen vormt een integraal onderdeel van de zorg voor regionale waterveiligheid. Het werken in een gesloten beheercyclus vanuit de optiek van de zorgplicht en assetmanagement vormt één van de kernopgaven voor de komende jaren.
Droogte
Klimaatverandering heeft ook gevolgen voor de (regionale) waterveiligheid. Zo wordt (langdurige) droogte een steeds belangrijker aspect om rekening mee te houden. STOWA onderzoekt in dit verband samen met Rijkswaterstaat en de hoogheemraadschappen Delfland, Rijnland en Schieland en de Krimpenerwaard de effecten van verdroging van boezemkades tijdens langdurige droogte.
Leidraad Toetsen op Veiligheid Regionale Waterkeringen
Het toetsen van de veiligheid van een regionale waterkering houdt in dat de ingeschatte sterkte wordt vergeleken met de optredende belastingen die horen bij de vastgestelde IPO-norm. Het eindoordeel, de eindtoets, geeft aan of de sterkte voldoet. Een belangrijk hulpmiddel hiervoor is de Leidraad Toetsen op Veiligheid (LTV) Regionale Waterkeringen.
Niet-waterkerende objecten (NWO's)
Op, in en naast regionale waterkeringen komen niet-waterkerende objecten (NWO’s) voor. Deze objecten hebben geen waterkerende functie, maar kunnen wel een negatief effect hebben op de waterveiligheid. Daarom dient de invloed van een bestaand NWO op de veiligheid van de kering te worden beschouwd. Onder NWO’s vallen bomen, bebouwing, kabels en leidingen (K&L) en overige constructies, zoals wegen, landhoofden, steigers, et cetera. Er is een handreiking opgesteld, die specifiek ingaat op bomen, bebouwing en kabels en leidingen.
Meer informatie
Dijkcheck
In het project Toetsen op degradatie is een online tool ontwikkeld om snel een beeld te kunnen krijgen van impact van degradaties van een dijk. Met DijkCheck-app kunnen gebruikers checken hoe gevoelig de stabiliteit van een bepaalde kering is voor verschillende vormen van degradaties.
Grondparameters / geotechnische database
STOWA heeft de resultaten van tien jaar onderzoek naar de sterkte-eigenschappen van grondsoorten in Nederland bijeen gebracht in een geotechnische database. Om waterbeheerders verder te faciliteren bij hun werk, liet STOWA de geotechnische meetgegevens analyseren. Er is een rapport met de highlights uit die analyse. Dit helpt regionale waterbeheerders aan specifieke, technische informatie over de grondeigenschappen van gebieden die vergelijkbaar zijn met locaties binnen hun eigen beheergebied.
Naar het rapportNieuws
Founding father Polder2C’s Yvo Provoost herdacht
Op 25 augustus jl. is een herdenkingsplaquette onthuld voor Yvo Provoost. Yvo speelde in de periode 2016 – 2019 een cruciale rol in de aanloop naar, en totstandkoming van het Living Lab Hedwige Prosperpolder en het Interreg project Polder2C’s. Een aantal maanden voor aanvang van het project overleed hij. Hij was adviseur waterbouw bij Rijkswaterstaat.
Lees meerDierlijke graverij: natuurlijk een uitdaging/een natuurlijke uitdaging!
Hoe kunnen we veilig en duurzaam samenleven met bever en das? En hoe voorkomen we dat gravende dieren ons de spreekwoordelijke das omdoen als het gaat om veiligheid in en rondom dijken, wegen en spoorwegen? Deze vragen stonden centraal tijdens de Kennisdag Dierlijke Graverij op 28 juni 2023.
Lees meerSTOWA ter Info 87 nu online
Wat hebben Kaumera, broeikasgassen uit oppervlaktewater, het programma Professionaliseren Instandhouding Waterkeringen, de Young Talent Day en historische kaarten met elkaar te maken? Op het oog niets. Maar het zijn allemaal onderwerpen waar STOWA mee bezig is. U leest er meer over in het zomernummer van de STOWA ter Info.
Lees meerAgenda
Veldbezoek graverij 1: Waterkering en watersysteem
Om een goed beeld te krijgen hoe we met gravers in dijken om moeten gaan, organiseert de STOWA een aantal veldbezoeken, met uiteenlopende thema’s. Dit doen we samen met de Zoogdiervereniging. Op 25 januari zijn we te gast bij Waterschap Hunze en Aa's. Het thema is: waterkering en watersysteem.
Veldbezoek graverij 2: Herstel graverij in keringen
Om een goed beeld te krijgen hoe we met gravers in dijken om moeten gaan, organiseert de STOWA een aantal veldbezoeken, met uiteenlopende thema’s. Dit doen we samen met de Zoogdiervereniging. Op 19 februari zijn we te gast bij Waterschap Hollandse Delta. Het thema is dan: herstel graverij in keringen.
Lees meerVeldbezoek graverij 3: Preventieve maatregelen in dijkversterkingen
Om een goed beeld te krijgen hoe we met gravers in dijken om moeten gaan, organiseert de STOWA een aantal veldbezoeken, met uiteenlopende thema’s. Dit doen we samen met de Zoogdiervereniging. Op 4 maart zijn we te gast bij Waterschap Aa en Maas, locatie Ravenstein. Het thema is: preventieve maatregelen in dijkversterkingen.
Contact
Robin Biemans, 06 22 96 58 80, biemans@stowa.nl